უკვე ათეულობით წელია ხალხისთვის ცნობილია, რომ მთვარეს კვერცხისებრი ფორმა აქვს
„უკვე ათეულობით წელია ხალხისთვის ცნობილია იმ ფაქტის შესახებ, რომ მთვარეს კვერცხისებრი ფორმა აქვს, მაგრამ რატომღაც ქართულ საზოგადოებაში, რომლებიც წარმოადგენენ უფრო დაინტერესებულ ჯგუფებს, მაგალითად სოციალურ ქსელებში, სატელევიზიო გასართობ გადაცემებში, რომლებსაც სასაცილოდაც არ ყოფნით და საქილიკოდ ხდიან მეცნიერულ კვლევებს, ისინი ამ ქმედებით ახალგაზრდებს და მითუმეტეს მომავალ თაობას არასწორ წარმოდგენას უქმნიან ყველა იმ გამოკვლეულ ფაქტებზე, რაც კაცობრიობამ აქამდე მოიტანა.“
“გრავიტაციის გამო მთვარე იღებს კვერცხის ფორმას”
მეცნიერები გაერთიანდნენ ამ იდეის ირგვლივ და ჩამოაყალიბეს კვლევითი ორგანიზაციები “lunar reconnaissance orbite” და “gravity recoveri and interior laboratory (GRAIL)” რათა დეტალურად გამოიკვლიათ მთვარის ფორმა და დაეზუსტებინათ, თუ როგორ იცვლება იგი დედამიწის ზეგავლენით. მასაჩუსეტის ტექნიკური კვლევითი ინსტიტუტის წარმომადგენლმა კემბრიჯში, ერვინ მაზარიკოს, სიტყვების თანახმად მთვარის დეფორმაცია დედამიწის მიზიდულობის ძალის შედეგია, რომლის გაზმოვა საკმაოდ რთულია, თუმცა მეცნიერებს შეუძლიათ გამოიკვლიონ ეს ანომალია ხელოვნურ თანამგზავრებში დარჩენილი ინფორმაციის მიხედვით.
ურთიეთ გრავიტაცია დედამიწასა და მთვარის შორის ისეთი ძლიერია რომ იწვევს ორივე ციური სხეულის დეფორმაციას.ჩვენი პლანეტა და მისი ბუნებრივი თანამგზავრი უფრო მეტად ემსგავსება ქათმის კვერცხს წაწვეტებული თავებით ერთმანეთის მიმართ. ყველაზე ცნობილი შედეგი მთვარისა და დედამიწის მიზიდულობისა არის ზღვის მიქცევ მოქცევა. ეს შედეგი ოკეანეში უფრო ძლიერია ვიდრე ზღვის სანაპიროებთან.
ზემოქმედება დედამიწის გრავიტაციის მთვარეზე აღმოჩენა ძნელია, რადგან მთვარე საკმაოდ მყარია და არც თუ ისე დიდი ბირთვით მითუმეტეს თუ დედამიწის გრავიტაცია ძლიერია. თუ დედამიწის მიზიდულობა ძლიერია მთვარის ხილულ ნაწილზე ამოზნექილობა აღწევს 51 სანტიმეტრს შეგვილია ვივარაუდოთ მიახლოებით მსგავსი დონის ამოზნექილობა წარმოიქმნება თანამგზავირს საპირისპირო მხარეს.
დროთა განმავლობაში ამოზნექილობა იცვლება მაგრამ იგი არ შეადგენს რამდენიმე სანტიმეტრზე მეტს. მიუხედავად იმისა, რომ მთვარე მოტრიალებულია ჩვენს მხარეს ერთიდაიგივე ნახევარ სფეროთი თავისებური დახრისა და ორბიტის გამო, იგი გადაადგილდება ცის გარკვეულ ნაწილზე.
ადრეც ტარდებოდა რამოდენიმე გამოკვლევა დედამიწის ამ რთულად დასაჭერ ცვლილებებზე მაგრამ მხოლოდ და მხოლოდ „lro“ და „grail“ რომლებიც ფლობდნენ შესამაბის უფლებამოსილობა შეძლეს დაენახათ მთვარის მოქცევები ორბიტიდან.
მოქცევების ნიშნების აღმოსაჩენად მეცნიერები იყენებენ ინფორმაციას, რომელსაც აგროვებდნენ აპარატიტით „lunar orbiter laser altimeter (LOLA)“ ავტომატური საპლანეტათაშორისო სადგურით LRO, რომელიც გამოსახავს ზედაპირის სიმაღლის წარმოსახვას მთვარეზე. მეცნიერთა ჯგუფმა აირჩია მთვარის ის ნაწილები რომლის ზედაპირსაც არსებულმა აპარატმა ერთხელ მაინც გადაუფრინა თანაც სხვადასხვა მარშუტით ჯამში არჩეულ იქნა 350 ადგილზე მეტი როგოც მთვარის ხილულ ასევე ბნელი მხრიდან.
სწორედ ამ გამოკვლევებმა აჩვენეს მეცნიერებს, რომ მთვარის ამოზნექილობა დროთა განმავლობაში იცვლება. ყველაზე რთული იყო ამ პროცესში გარკვევა იმისა თუ რა სიმაღლეზე უნდა ყოფილიყო lro აპარატი ყოველი გამოკვლევის დროს. პლანეტათაშორისი საერთაშორისო სადგურის კვლევართათვის საჭირო გახდა დედამიწის გრავიტაციული რუკის ჩამოყალიბება ორბიტის შესაქმნელად და ამ ყველაფერში დაეხმარათ მისია GRAILI.
ახალ მოძიებული ინფორმაცია დაემთხვა ძველს ამოზნექილობის სავარაუდო ზომები დაემთხვა ძველ გამოკვლევებს და კიდევ ერთი საინტერესო ინფორმაცია მთვარის საერთო სიმკვრივე დაემთხვა ადრე მიღებულ ინფორმაციას.“
წყარო: http://earth-chronicles.ru/news/2014-06-01-66171